Ponad jedną czwartą zainwestowanych środków mogli stracić w miesiąc klienci funduszu Rockbridge Lokata Plus. Niewiele wskazuje na to, że posiadacze jednostek funduszu byli świadomi jego niestandardowej polityki inwestycyjnej.
- Taka informacja nie była nam przekazana i stąd nie byliśmy świadomi tego ryzyka. Z uwagi, że my jako dystrybutor nie otrzymaliśmy takiej informacji, nie mieliśmy okazji przekazać jej klientom - napisał Grzegorz Kaliszuk z firmy Phinance w odpowiedzi na pytania, czy dystrybutorzy otrzymali od Rockbridge TFI informację o zmianie pod koniec czerwca sposobu wyliczania tzw. całkowitej ekspozycji przez fundusz RLP. Ta techniczna kwestia ma duże znaczenie dla wyników i poziomu ryzyka podejmowanego przez fundusz. Opisana hermetycznym językiem i wyrażona dość skomplikowanym wzorem, niepozorna na pierwszy rzut oka zmiana metody zaangażowania na metodę absolutnej wartości zagrożonej (VaR) pozwoliła funduszowi Rockbridge Lokata Plus zwiększyć dźwignię finansową.
Związane z dźwignią ryzyko dało o sobie znać po niecałych czterech miesiącach. W miniony wtorek wycena jednostki RLP spadła o 7,8 proc., a w środę o 7,1 proc., powiększając skalę strat zanotowanych w ciągu 30 dni do ponad 25 proc. Mowa o funduszu inwestującym w polskie obligacje skarbowe, któremu przypisany jest drugi poziom ryzyka (niski) w siedmiostopniowej skali SRRI stosowanej na rynku.
Rezultat przyciągnął klientów Rockbridge Lokata Plus
- W całej historii naszego rynku tylko osiem funduszy dłużnych notowało wyższy dzienny spadek niż ten, jaki zaliczył fundusz Rockbridge Lokata Plus w miniony wtorek. We wszystkich przypadkach dotyczyły funduszy z dużymi problemami emitentów. W bieżącym roku spadki na poziomie kilkunastu procent zaliczały fundusze Generali Investments TFI. Wtedy chodziło o wyprzedaż obligacji rosyjskich emitentów w związku z wojną w Ukrainie. Rockbridge straty swojego funduszu tłumaczy przeceną na rynku, czyli „stratami z rynkowej wyceny” - mówi Michał Duniec, prezes monitorującej rynek funduszy firmy Analizy Online.
W używanej przed RLP metodzie VaR dopuszczalna dźwignia finansowa uzależniona jest od zmienności notowań instrumentów wchodzących w skład portfela funduszu. Ponad 70 proc. aktywów RLP trzyma w WZ-etach, obligacjach Skarbu Państwa o zmiennym oprocentowaniu. Zmiany notowań tego rodzaju papierów do niedawna były minimalne, stąd wysoka dźwignia finansowa dostępna dla funduszu.
Na koniec czerwca aktywa RLP wynosiły 440,5 mln zł, ale ich wartość netto zamykała się kwotą 81,2 mln zł. Dzięki temu, kiedy w lipcu ceny obligacji poszły w górę, fundusz zarobił 5,3 proc., bijąc konkurencję na głowę. Średni wynik w grupie 18 innych porównywalnych funduszy wyniósł w tym okresie 1,4 proc. Tak dobry rezultat przyciągnął pieniądze klientów i na koniec września aktywa netto funduszu wynosiły już 146 mln zł. RLP jednocześnie znacznie zwiększył dźwignię finansową - wartość aktywów brutto funduszu przekraczała 1,9 mld zł.
Krzysztof Mazurek, prezes Rockbridge TFI, zapewnia, że firma dopełniła wszelkich niezbędnych formalności w związku ze zmianą wyliczania całkowitej ekspozycji - stosowne informacje znalazły się w zaktualizowanym prospekcie informacyjnym funduszu, a jednocześnie poziom dźwigni finansowej nigdy nie przekroczył granic wyznaczanych przepisami prawa.
„Towarzystwo jest w bieżącym i stałym kontakcie zarówno z dystrybutorami funduszy, jak i klientami oraz w pełni transparentnie informuje zarówno o podejmowanych działaniach, jak i o sytuacji rynkowej, mając na względzie najlepiej pojęty interes uczestników zarządzanych funduszy, który jest najwyższym priorytetem w działalności Rockbridge TFI” - napisał Mazurek w e-mailu.
Zgodnie z polityką
Pytanie o politykę informacyjną Rockbridge w związku ze zmianami, które miały istotny wpływ na skład portfela i potencjalne ryzyko, zadaliśmy niemal wszystkim dystrybutorom produktów Rockbridge TFI. Chcieliśmy się też dowiedzieć, czy informacja ta dotarła do klientów. Większość nie odpowiedziała na nasze pytania, część wymówiła się brakiem czasu na odpowiedź.
„Aktualne informacje dotyczące funduszy (tak dla dystrybutorów, jak i dla klientów) są dostępne na stronach internetowych towarzystw. Nie prowadząc aktywnej sprzedaży funduszu Lokata Plus (rozumianej jako przekazywanie naszym klientom rekomendacji w ramach usługi doradztwa inwestycyjnego), nie przeprowadzaliśmy ponadstandardowej kampanii informacyjnej w odniesieniu do tego funduszu” - napisał Marcin Kurowski, dyrektor operacyjny w Ipopema Securities.
Z odpowiedzi otrzymanych zarówno od Ipopemy, jak i Phinance nie wynika, żeby Rockbridge zwrócił ich uwagę na zmiany w sposobie określania ryzyka RLP, a następnie żeby informacja ta dotarła do klientów.
„Śledząc wydarzenia rynkowe i informacje z TFI, wiedzieliśmy o możliwości wykorzystania dźwigni finansowej - pojęcie «dużo wyższej niż wcześniej» jest jednak pojęciem względnym. Informacja na ten temat została opublikowana na stronie TFI z datą 1 lipca 2022 roku, choć nie wynikała z niego możliwa wprost skala lewarowania. (…) Do momentu opublikowania oficjalnych danych (składu portfela na 30.09.2022) nie wiedzieliśmy jednak, że realny poziom dźwigni finansowej osiągnął tak wysoki poziom” - napisał Tomasz Kuprasz, wiceprezes Trójmiejskiej Kancelarii Finansowej.
Prezes Rockbridge TFI nie widzi sprzeczności między nazwą funduszu, jego klasyfikacją i oceną ryzyka a stosowaną polityką inwestycyjną.
„Działalność funduszu jest w pełni zgodna z jego polityką inwestycyjną. Fundusz inwestuje niemalże wyłącznie w krótko- i średnioterminowe papiery skarbowe (…). Oznacza to, że lokaty funduszu są w pełni dostosowane do charakterystyki funduszu i jego nazwy” - napisał Mazurek.
Zapytaliśmy także, czy wyniki funduszu RLP mogą mieć negatywny wpływ na reputację firmy i wpłynąć na trwający właśnie proces przejmowania jednego z konkurentów - Nationale-Nederlanden TFI. Dzięki tej operacji aktywa Rockbridge wzrosną o ok. 1 mld zł, do ok. 3,2 mld zł.
- Historia zarządzania funduszami przez Rockbridge TFI, osiągane wyniki, jak również wyróżnienia dla najlepszego TFI w Polsce w rankingu dziennika „Rzeczpospolita” w żadnym razie nie dają podstaw do negatywnej oceny reputacji Rockbridge TFI. Wszelkie nieuprawnione insynuacje zmierzające do podważenia dobrego imienia Rockbridge TFI spotkają się ze zdecydowaną reakcją towarzystwa - zapowiada Mazurek. ©℗
/>
