Uwzględniane w statystykach aktywa to gotówka, depozyty bankowe, akcje, obligacje i udziały w spółkach notowanych na giełdzie i prywatnych, a nawet oszczędności w firmach ubezpieczeniowych i funduszach inwestycyjnych czy emerytalnych. Pod uwagę brane są również środki przeniesione z tych ostatnich do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych po umorzeniu obligacji skarbowych z portfeli otwartych funduszy emerytalnych.

Inflacja zjadała oszczędności. Teraz je odbudowujemy

Przyrost oszczędności był na tyle szybki, że proporcja aktywów finansowych krajowych konsumentów do PKB urosła w ciągu roku z 91,7 proc. do 94,5 proc. Nadal jednak należymy pod tym względem do najbiedniejszych nacji w Unii Europejskiej. Za nami są jedynie Słowacja i Rumunia, choć w ostatnim roku udało się nam nieco powiększyć dystans wobec obu tych państw. Ubiegłoroczny przyrost oznacza powrót do poziomu z II poł. 2022 r., kiedy za sprawą wysokiej inflacji notowaliśmy szybki spadek wartości aktywów finansowych w ujęciu realnym.

Pod względem nominalnej kwoty aktywów jesteśmy w UE na dziewiątym miejscu między dużo mniej ludnymi Austrią i Portugalią. Równocześnie znajdujemy się w grupie krajów z najniższym poziomem zadłużenia konsumentów. U nas wynosiło ono w końcu 2024 r. 23,5 proc. PKB, podczas gdy średnia w strefie euro to niemal 60 proc. Niższy poziom zadłużenia od nas notują Rumuni, Węgrzy i Łotysze. W strukturze oszczędności wyróżnia nas zaś duży udział gotówki. Polska to jedyny unijny kraj, w którym stanowiła ona więcej niż 10 proc. ogólnej kwoty aktywów finansowych zgromadzonych przez konsumentów. Wyraźnie powyżej większości krajów jesteśmy także pod względem znaczenia depozytów (u nas stanowią one ok. dwóch piątych całości aktywów finansowych).

Polacy niechętnie inwestują na giełdzie

Natomiast mniej niż inne europejskie kraje mamy zasobów zainwestowanych w akcje i udziały. U nas to 17 proc. całości aktywów finansowych gospodarstw domowych. Niżej są tylko Słowacja (10 proc.) i Irlandia (13 proc.). Wartość akcji spółek giełdowych na rachunkach Polaków wynosi ok. 100 mld zł. „Wśród przyczyn niskiego zainteresowania giełdą wśród inwestorów indywidualnych w Polsce wymienia się brak zaufania do rynku kapitałowego oraz instytucji finansowych. Kolejną barierą inwestowania na giełdzie jest niechęć inwestorów indywidualnych do podejmowania ryzyka w sytuacji atrakcyjnych alternatyw, do których zalicza się obligacje i nieruchomości” – zwrócili uwagę analitycy Polskiego Instytutu Ekonomicznego. ©℗

ikona lupy />
Należności i zobowiązania finansowe gospodarstw domowych / Dziennik Gazeta Prawna - wydanie cyfrowe