Pieniądze można pożyczyć nawet w ciągu kilku minut i bez wychodzenia z domu, ale warto być czujnym. Niezweryfikowanie pożyczkodawcy czy niedokładne przeczytanie umowy mogą sporo kosztować. 15 marca przypada Światowy Dzień Konsumenta.
Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów wydał w lutym ostrzeżenie konsumenckie, w którym ostrzegał przed nieuczciwymi praktykami firm, oferujących usługi finansowe na – pozornie – atrakcyjnych warunkach. Spółki, pod pretekstem lokowania oszczędności w papierach wartościowych, namawiały do wzięcia pożyczki obarczonej sporym ryzykiem dla klienta. Z informacji zgromadzonych przez prezesa UOKiK wynikło, że istnieje szczególnie uzasadnione podejrzenie, iż przedsiębiorcy stosują praktyki naruszające zbiorowe interesy konsumentów.
Niezależnie od działań podejmowanych przez regulatora rynku świadomość konsumencka i korzystanie z rzetelnych źródeł informacji pozwalają uniknąć niepotrzebnych kłopotów. Warto się trzymać kilku fundamentalnych zasad.
1. Sprawdź, czy pożyczkodawca figuruje w rejestrze KNF
Profesjonalne firmy pożyczkowe, zanim zaczną oferować swoje usługi, muszą spełnić wiele warunków. Jednym z nich jest wpisanie do rejestru instytucji pożyczkowych, prowadzonego przez Komisję Nadzoru Finansowego. Taki wpis jest potwierdzeniem spełniania przez dany podmiot niezbędnych wymogów ustawowych co do udzielania pożyczek. Oprócz tego transparentność tego typu firm potwierdzają certyfikaty i członkostwo w branżowych organizacjach, które wdrażają i monitorują stosowanie dobrych praktyk przez swoich członków.
2. RRSO to nie wszystko
Po weryfikacji firmy udzielającej pożyczki warto pochylić się nad jej ofertą i wybrać najkorzystniejszą. Należy jednak zachować ostrożność. Zwłaszcza przy niskiej Rzeczywistej Rocznej Stopie Procentowej (RRSO), podstawowym wskaźniku informującym o całkowitych kosztach pożyczki. O jego wysokości nie decydują bowiem tylko wartości odsetek, prowizji czy innych opłat. Na RRSO ma wpływ również okres spłaty zobowiązania. RRSO w pewnym sensie może być mylące. Przy krótkoterminowych pożyczkach wysokie RRSO, podawane zgodnie z przepisami w skali roku, niekoniecznie oznacza aż tak duży wydatek. I odwrotnie, przy długoterminowych może wiązać się z dużym obciążeniem. Dlatego przed wyborem oferty warto zwrócić uwagę także na inne wskaźniki. Wiarygodną i jednocześnie łatwą do odczytania wielkością jest całkowity koszt kredytu i całkowita kwota do zapłaty przez konsumenta. Patrząc na te wielkości, konsument wie, ile faktycznie musi spłacić.
Kiedy oferta jest już wybrana, należy dokładnie przyjrzeć się zapisom umowy o zaciągnięciu zobowiązania. Warto je przeanalizować szczególnie pod kątem potencjalnie niekorzystnych warunków, które mogłyby spowodować problemy z regularnym spłacaniem pożyczki. Zastanowienie wymaga czasu. Dlatego każdy konsument ma prawo otrzymania projektu umowy, który może zabrać do domu, przeczytać spokojnie, skonsultować z najbliższymi lub np. z ekspertem, i dopiero później zdecydować, czy chce ją zawrzeć. Szczególnie warte uwagi są zapisy dotyczące terminów spłaty, wysokości rat oraz całkowitej kwoty do zapłaty. Należy również pamiętać, że legalne firmy pożyczkowe wpisane do rejestru KNF nigdy nie mają w swojej ofercie pożyczek pod zastaw nieruchomości. Do udzielania tego typu zobowiązań są upoważnione jedynie banki i SKOK-i. Z tego powodu absolutnie nie należy zgadzać się na takie oferty proponowane przez inne instytucje.
Podjęcie ostatecznej decyzji o wzięciu kredytu nie jest łatwe i nie powinno być podyktowane pośpiechem. Przy zawieraniu umowy pożyczkowej każdy konsument ma prawo do negocjacji i czasu na zastanowienie. Jeśli wcześniejsze zapoznanie się z umową jest niemożliwe lub firma pożyczkowa ponagla z podpisaniem dokumentów, powinno to budzić niepokój. Kiedy występują wątpliwości co do zapisów umowy lub w dokumencie brakuje istotnych informacji, warto poprosić firmę o wyjaśnienia. Jeśli doszło do podpisania umowy, a klient po namyśle uzna, że jej zapisy jednak nie są dla niego odpowiednie, ma prawo odstąpienia od niej w terminie 14 dni bez podawania przyczyny. W takim wypadku będzie musiał zwrócić kwotę, którą otrzymał od pożyczkodawcy, natomiast pożyczkodawca będzie musiał zwrócić koszty, które konsument już poniósł. Konsument musi też zapłacić odsetki za okres dysponowania kapitałem.
________________________________________________________
Pożyczać świadomie
/>
Agnieszka Wachnicka
prezes Fundacji Rozwoju Rynku Finansowego
Pożyczanie pieniędzy nie jest czymś, czego należy się obawiać, pod warunkiem że zastosujemy się do kilku elementarnych zasad. Po pierwsze, zaciągajmy tylko takie zobowiązania, które będziemy w stanie spłacić w terminie. Po drugie unikajmy sytuacji, w której jedne długi spłacamy za pomocą drugich, ponieważ może to doprowadzić do spirali zadłużenia, z której trudno jest się wydostać. Przed zaciągnięciem pożyczki warto przeanalizować kilka ofert i wybrać tę, która jest dla nas najlepsza, nie tylko ze względu na wysokość kosztów, lecz także okres kredytowania, wysokość i częstotliwość spłaty rat. Nie bójmy się pytać, jeśli nie rozumiemy zapisów umowy kredytowej – nie każdy jest specjalistą w dziedzinie finansów i zwyczajnie ma prawo nie wiedzieć. Kredytodawca ma natomiast obowiązek udzielenia wyjaśnień
/>