Podczas trendu bocznego na giełdzie można również zarobić. Jest to stosunkowo trudne, bo należy znać przynajmniej podstawy analizy technicznej lub stosować odpowiednio dobrane strategie opcyjne.
Na giełdzie mamy do czynienia z trendem wzrostowym - hossą, trendem spadkowym - bessą lub trendem bocznym (horyzontalnym). Każdy z nich może występować jako długoterminowy, gdy ruch cen w tym samym kierunku utrzymuje się powyżej roku, średnioterminowy (trzy miesiące do roku) i krótkoterminowy (do trzech miesięcy). Gdy ceny akcji rosną, a na giełdzie panują dobre nastroje, wtedy mowa jest o hossie. Aby podczas niej zarobić, wystarczy zakupić akcje, jednostki funduszy inwestycyjnych, otworzyć długie pozycje na kontraktach terminowych, kupić jednostkę indeksową mini-WIG20, zakupić opcje kupna lub wystawić opcje sprzedaży. Ostatnia hossa trwała prawie cztery lata. Od roku 2003 do III kwartału 2007 r. indeksy akcji rosły. Można było zarobić około 390 proc. Indeks WIG20 wzrósł wówczas z 1000 do 3900 pkt. W III kwartale 2007 r. zaczęła się bessa, która wciąż trwa.
Aby zyskać podczas bessy, należy otwierać krótkie pozycje na kontraktach, kupować opcje sprzedaży, wystawiać opcje kupna lub zająć krótką pozycję na jednostce indeksowej mini-WIG20. Na bessie, która trwa od roku 2007, można było szybciej zarobić niż na hossie. WIG20 w ciągu roku spadł z 3900 pkt do 1500 pkt. Jednak od połowy października 2008 giełda wpadła w średnioterminowy trend boczny.
W tej sytuacji obserwuje się stosunkowo nieznaczny ruch cen, wahania indeksu wynoszą od 1500 do 1900 pkt. Podczas trendu bocznego można również zarobić. Jest to stosunkowo trudne, bo należy znać przynajmniej podstawy analizy technicznej lub stosować odpowiednio dobrane strategie opcyjne.

Linia oporu i wsparcia

Linia oporu jest to linia trendu, która w danym czasie na wykresie cen od czasu łączy punkty o najwyższych cenach. Linia wsparcia w danym czasie na wykresie cen łączy punkty o najniższych cenach. Według analizy technicznej, gdy ceny dość znacznie przebiją linię oporu na wysokich obrotach, zakończy się trend horyzontalny i możemy liczyć na dalsze wzrosty cen, natomiast gdy ceny znacząco przebiją linię wsparcia również przy wysokich obrotach, możemy oczekiwać dalszych spadków
Jeżeli trend boczny trwa już jakiś czas, jest prawdopodobne, że się utrzyma i ceny będą się poruszać w tym trendzie. Żeby zarabiać, należy kupować akcje w momencie, gdy cena ich dochodzi do linii wsparcia, i sprzedawać, gdy cena dochodzi do linii oporu.

Strategie opcyjne

Strategie opcyjne są wykorzystywane nie tylko do gry na wzrosty lub spadki, ale również podczas trendu bocznego. Opcja jako instrument pochodny oparta jest na instrumencie bazowym. Rozróżniamy dwa rodzaje opcji. Opcje kupna (call), gdzie nabywca ma prawdo do zakupu instrumentu bazowego w określonym czasie (czasie wygaśnięcia) i po określonej cenie (cenie wykonania), a wystawca tej opcji ma obowiązek sprzedać instrument bazowy po określonej cenie. W zamian za takie zobowiązanie wystawca otrzymuje premię opcyjną. Opcję sprzedaży (put), gdzie nabywca ma prawo do sprzedaży instrumentu bazowego w określonym czasie i po określonej cenie, a wystawca ma obowiązek taki instrument kupić. Składając zestawienie opcji kupna i sprzedaży o różnych cenach wykonania, tworzymy strategie opcyjne.



Strategia motyla

Strategią opcyjną, która pozwala zarobić przy trendzie bocznym, jest tak zwana strategia motyla (long put butterfly). Strategia motyla oparta jest na wykorzystaniu odpowiedniego zestawienia opcji. W jej skład wchodzi zakup jednej opcji sprzedaży in the money, czyli takiej, której w dniu zakupu cena instrumentu bazowego jest mniejsza od ceny wykonania, zakup jednej opcji sprzedaży out of the money, czyli takiej, której cena instrumentu bazowego jest większa od ceny wykonania, oraz wystawienie dwóch opcji sprzedaży at the money, czyli takich, gdzie cena wykonania równa jest wartości instrumentowi bazowemu w dniu ich wystawienia.
Załóżmy, że dnia 1.12.08 indeks WIG20 ma wartość 1700 pkt. Inwestor spodziewa się do końca grudnia wahań w przedziale 1500-1900 pkt, czyli kontynuacji trendu bocznego. Zakupuje więc OW20X8150 notowaną K-38; 40-S, płacąc za nią 400 zł, i OW20X81900 notowaną K-242; 250-S, płacąc 2,5 tys. zł. Jednocześnie wystawia dwie opcje OW20X81700, notowane K-120; 123-S. Otrzymuje premie w wysokości 2x1,2 tys. zł. W takim zestawieniu występuje pozycja skorelowana, co oznacza, że inwestor nie musi wnosić wysokiego depozytu do wystawionych opcji. Dzięki takiemu zestawieniu inwestor może liczyć na zyski, gdy indeks w dniu wygaśnięcia będzie miał wartość 1550-1850 pkt. Zyski i straty inwestora zostały przedstawione na wykresie 3.
Strategia ta bardzo dobrze się sprawdza w trendzie bocznym. Maksymalny zysk inwestora wynosi 1,5 tys. zł, podczas gdy indeks równy jest 1700 pkt w dniu wygaśnięcia (19.12.08). W tym punkcie inwestor zyskuje 2,4 tys. zł na wystawionych opcjach OW20X81700, traci 400 zł na zakup opcji OW20X81500 i 500 zł na opcji OW20X81900 (2000-2500).

Strategia stelaża

Inwestor ma również do wyboru krótką strategię stelaża (short straddle spread). Jest nieskomplikowana i zawiera dwie opcje. Maksymalna strata jest tu nieograniczona, ale za to łatwiej osiągnąć zysk.
Załóżmy, że 1.12.08 wartość indeksu WIG20 wynosi 1700 pkt. Inwestor spodziewa się stabilizacji w ciągu najbliższego miesiąca i przewiduje, że w dniu wygaśnięcia 19.12.08 wartość indeksu nie zmieni się. Wystawia więc opcję kupna at the money i opcję sprzedaży at the money. Za opcję sprzedaży OW20X81700 notowaną K-120; 123-S otrzymuje premię 1,2 tys. zł. Za opcję kupna OW20X81500 notowaną K-80; 82-S otrzymuje premię 800 zł. W tym przypadku inwestor wnosi wysoki depozyt zabezpieczający, ponieważ nie występuje tu pozycja skorelowana. Rozkład zysków i strat w zależności od wartości indeksu.
Z każdym oddaleniem się wartości indeksu od 1700 pkt o 1 punkt zysk inwestora topnieje o 10 zł. Zyski równe są stratom, w momencie gdy indeks równy jest 1500 lub 1900 pkt. W odróżnieniu od strategii long butterfly, inwestor ma większy zysk w szerszym przedziale, ale jego straty mogą być większe.
Strategia short straddle również dobrze sprawdza się w trendzie bocznym. Maksymalny zysk inwestora wynosi 2 tys. zł, podczas gdy indeks równy jest 1700 pkt.