"Obecnie jedynie ok. 4 proc. polskich firm prowadzi sprzedaż internetową produktów i usług do innych krajów, przy średniej unijnej na poziomie 7 proc." - czytamy w przygotowanym na zlecenie Ministerstwa Przedsiębiorczości i Technologii raporcie „Cyfrowy eksport – szanse i perspektywy dla polskich przedsiębiorstw”, który ma być zaprezentowany podczas wtorkowego Forum Sukcesu Polskiego Biznesu w Poznaniu.
Według autorów raportu, samo zniwelowanie barier wskazanych przez przedsiębiorców jako utrudniających rozwój e-eksportu "mogłoby w długiej perspektywie zwiększyć liczbę takich firm do 16 proc., a tym samym wartość polskiego e-eksportu wzrosłaby o 400 proc. do ok. 110 mld zł" - napisano.
Według danych przedstawionych w raporcie eksport w tradycyjnej formie do innych krajów Unii Europejskiej prowadzi ok. 36 proc. polskich przedsiębiorstw. Podkreślono, że w ostatnim czasie "widać wyraźny trend wzrostowy w zakresie e-eksportu". Już teraz, jak podano, polskie przedsiębiorstwa notują 16 proc. przychodów w handlu internetowym ze sprzedaży na rynki zagraniczne, a wartość polskiego eksportu cyfrowego jest szacowana na ponad 27 mld zł.
"Polskie firmy mają ogromny potencjał eksportowy, co pokazuje rosnąca z roku na rok wartość sprzedawanych za granicą naszych produktów i usług" - podkreśliła cytowana w raporcie minister przedsiębiorczości i technologii Jadwiga Emilewicz. Kolejnym krokiem rozwoju firm w Polsce może być, według niej, wzmocnienie działań związanych z eksportem cyfrowym i lepsze wykorzystanie kanałów internetowych do szerszego docierania do nowych klientów. "Warunkiem sukcesu jest zniwelowanie barier, które dziś utrudniają rozwijanie e-eksportu oraz systemowe podejście do wspierania działań w cyfrowym świecie" – oceniła.
Polska w porównaniu z innymi państwami UE ma, jak zaznaczono, bardzo niski odsetek firm prowadzących e-eksport. Taki sam lub niższy wskaźnik w eksporcie online do UE mają tylko Rumunia, Bułgaria i Łotwa; a na rynki pozaunijne - Rumunia, Bułgaria, Słowacja i Węgry. Głównymi kierunkami polskiego e-eksportu pozostają kraje unijne (Niemcy, Wielka Brytania, Francja, Holandia, Czechy i Słowacja), a z pozaeuropejskich - USA i Chiny - wskazano.
Według ekspertów PwC, niemal połowa przedsiębiorstw w Polsce prowadzących już działalność e-commerce na rynku krajowym planuje rozpoczęcie sprzedaży za granicę przy wykorzystaniu kanałów elektronicznych. Są też bardziej optymistyczni w kwestii perspektyw rozwoju e-eksportu niż eksportu tradycyjnego.
W raporcie wskazano, że największą barierą decydującą o niepodejmowaniu przez przedsiębiorców działań związanych z internacjonalizacją jest brak kapitału na inwestycje w ekspansję na rynek zagraniczny. "Świadczy to m.in. o niewystarczających zasobach własnych przedsiębiorstw, jak też potrzebie dofinansowania polskich firm sektora MŚP ze strony administracji centralnej" - oceniono. Wymieniono też przeszkody prawne rozumiane jako brak znajomości obcych regulacji - co może być szczególnie ważne w przypadku branż, których produkty wymagają licznych certyfikacji. Wpływ na decyzje o niepodjęciu przez firmę e-eksportu mąją też wysokie koszty promocji na rynkach zagranicznych w sprzedaży e-commerce oraz problemy z obsługą zwrotów i reklamacji - dodano.
Eksperci wyliczyli, że "gdyby zwiększył się do 10 proc. (poziom notowany na Słowenii) odsetek polskich firm, dla których nie występują bariery zewnętrzne takie jak: wysokie ceny dostarczania i zwrotów towarów, dostosowania etykiet produktowych, problemy z rozwiązywaniem sporów i reklamacjami, znajomość języka obcego czy restrykcje ze strony partnerów biznesowych, wówczas liczba firm prowadzących e-eksport zwiększyłaby się o 16 proc., a wartość polskiego e-eksportu o 400 proc., do ponad 110 mld zł" - czytamy.
Na dynamikę wzrostu e-eksportu wpływają też projekty i narzędzia wspierające tego typu działalności - napisano. Firmy na pytanie o najbardziej pożądane instrumenty wsparcia w zakresie ekspansji zagranicznej i rozwoju e-eksportu wskazywały, jak czytamy, przede wszystkim na "szkolenia i warsztaty, platformę informacyjną nt. możliwości e-eksportu oraz dostępnych instrumentów wsparcia publicznego i komercyjnego, czy promocję polskich marek za granicą".
Według Pawła Oleszczuka z PwC wprowadzenie najwyżej ocenianych przez przedsiębiorców instrumentów może przyspieszyć tempo wzrostu e-eksportu o 30 proc. "Przyjmując obecną wartość sprzedaży online za granicę na ponad 27 mld zł, można oszacować, iż bez wprowadzania tych instrumentów wartość polskiego e-eksportu w roku 2030 będzie wynosić 69 mld zł, a po ich wprowadzeniu ponad 90 mld zł" – ocenił.
Jak podkreślono w raporcie, największym wyzwaniem, z jakim obecnie mierzą się sprzedawcy online, jest rozwój poza granicami kraju i ekspansja zagraniczna. "Przedsiębiorcy muszą wziąć pod uwagę szybko zmieniające się i złożone otoczenie konsumenckie, dostosować się do oczekiwań klientów odnośnie czasu dostawy oraz możliwości śledzenia przesyłek" - podsumowano.