Bank Rozliczeń Międzynarodowych (BIS) od połowy lat 80. prowadzi cykliczne badania rozwoju rynku walutowego, a od połowy lat 90. również rynku stopy procentowej, które pokazują, jaki jest stan obu tych segmentów finansów w skali globalnej. Badanie robione jest raz na trzy lata, w kwietniu. Ostatnie – obejmujące 1,1 tys. instytucji z ponad 50 najważniejszych dla światowych finansów rynków – przeprowadzono wiosną br. BIS właśnie przedstawił najnowsze rezultaty.

Globalny rynek walutowy bije rekordy – 9,6 bln dolarów dziennie

„Obrót na rynkach walutowych osiągnął w kwietniu 2025 r. wartość 9,6 bln dolarów dziennie, co stanowi wzrost o 28 proc. w porównaniu z 7,5 bln dolarów trzy lata wcześniej” – podaje BIS.

„Dolar amerykański nadal dominował na globalnych rynkach walutowych, z udziałem 89,2 proc. we wszystkich transakcjach, w porównaniu z 88,4 proc. w 2022 roku. Udział euro spadł do 28,9 proc. z 30,6 proc., a jena japońskiego pozostał praktycznie bez zmian na poziomie 16,8 proc. Udział funta brytyjskiego spadł do 10,2 proc. z 12,9 proc. Udziały chińskiego renminbi i franka szwajcarskiego wzrosły odpowiednio do 8,5 proc. i 6,4 proc.” – czytamy w podsumowaniu wyników badania.

Każda transakcja ma dwie strony. Stąd łączne udziały wymienionych walut przekraczające 100 proc. Dolar jest w 10 najważniejszych parach walutowych. Trzy najbardziej popularne to dolar-euro (21,2 proc. wszystkich transakcji), dolar-jen (14,3 proc.) i dolar-funt (7,6 proc.). Gdyby zsumować transakcje, w których po jednej stronie jest dolar, a po drugiej jakakolwiek waluta z rynków wschodzących (poza chińskim juanem), byłaby to druga co do znaczenia para – z udziałem na poziomie 15,4 proc.

Złoty na 20. miejscu – najwyżej od 15 lat

Złoty mieści się w drugiej dziesiątce rankingu najbardziej popularnych walut. Jest na 20. pozycji z udziałem 0,8 proc. Polską walutę nieznacznie wyprzedza brazylijski real oraz południowoafrykański rand (jego udział zmalał z 1 proc. w 2022 r.). Złoty nie był tak wysoko od 2010 r. Najwyższą pozycję (17.) zanotował w 2007 r. Był to czas szybkiego wzrostu gospodarki zarówno światowej, jak i krajowej. U nas był to szczyt boomu związanego z kredytami frankowymi – finansowanymi poprzez transakcje na rynku międzynarodowym.

Udziały złotego w globalnym rynku w latach 2007 i 2010 r. były nieznacznie wyższe niż w ostatnim badaniu, z kwietnia br. Ale sama wartość obrotów jest obecnie na zupełnie innym poziomie niż półtorej dekady temu. Według najnowszych danych dzienne obroty złotym na globalnym rynku to równowartość 74 mld dol. To o ponad jedną trzecią więcej niż trzy lata wcześniej i niemal trzy razy więcej niż w 2007 r. Wielkość rynku złotego jest zbliżona do sumy obrotów z udziałem korony czeskiej i węgierskiego forinta.

Obroty najważniejszymi walutami na światowym rynku
kwoty (mld dol. dziennie) udział w obrotach (proc.)
2022 2025 2022 2025
Dolar amerykański 6599,3 8560,3 88,4 89,2
Euro 2285,6 2773,2 30,6 28,9
Jen japoński 1248,5 1609,6 16,7 16,8
Funt szterling 965,6 981,4 12,9 10,2
Juan chiński 523,8 817,5 7,0 8,5
Frank szwajcarski 388,2 611,7 5,2 6,4
Dolar australijski 477,6 582,7 6,4 6,1
Dolar kanadyjski 463,4 561,0 6,2 5,8
Dolar hongkoński 193,2 366,7 2,6 3,8
Dolar singapurski 182,2 232,4 2,4 2,4
Rupia indyjska 118,6 185,0 1,6 1,9
Won południowokoreański 138,1 170,9 1,8 1,8
Korona szwedzka 167,2 154,8 2,2 1,6
Peso meksykańskie 113,8 153,2 1,5 1,6
Dolar nowozelandzki 124,4 146,8 1,7 1,5
Korona norweska 125,1 124,7 1,7 1,3
Nowy dolar tajwański 79,8 116,1 1,1 1,2
Real brazylijski 64,7 89,9 0,9 0,9
Rand południowoafrykański 72,5 78,3 1,0 0,8
Złoty polski 54,5 74,2 0,7 0,8
Korona duńska 54,8 68,7 0,7 0,7
Rupia indonezyjska 26,7 63,8 0,4 0,7
Lira turecka 27,4 49,8 0,4 0,5
Baht tajski 31,0 48,4 0,4 0,5
Szekel izraelski 30,9 42,0 0,4 0,4
źródło: BIS

Polska wciąż na peryferiach – gdzie jest ustalany kurs złotego?

Popularność złotego nie oznacza jednak, że mamy do czynienia z szybkim rozwojem krajowego rynku. Dane BIS pozwalają raczej na wniosek, że kurs złotego wciąż ustalany jest raczej za granicą niż w Polsce. Wartość dziennych obrotów walutami z udziałem krajowych instytucji to obecnie 15 mld dol. To o 2 mld dol. więcej niż trzy lata wcześniej, ale równocześnie odpowiada to niespełna 20 proc. wartości transakcji z udziałem złotego. Na liście najważniejszych ośrodków globalnego rynku walutowego Polska jest na 31. pozycji (za Tajlandią, RPA czy Malezją). W pierwszej dekadzie bieżącego stulecia mieściliśmy się w trzeciej dziesiątce.

Głównym centrum światowego rynku walutowego pozostaje Londyn. Dzienne obroty z udziałem instytucji z Wielkiej Brytanii to 4,7 bln dol. (ponad 300 razy więcej niż w Polsce). Brexit przejściowo zaszkodził dynamice rozwoju brytyjskiego rynku – między 2019 a 2022 r. wzrost był tylko minimalny – ale ostatnie trzy lata przyniosły Londynowi zwyżkę obrotów podobną do tej, jaką notował cały globalny rynek. Drugie miejsce zajmują Stany Zjednoczone (dzienne obroty na poziomie 2,3 bln dol.), a trzecie Singapur (1,5 bln dol.). Pierwszym krajem kontynentalnej Europy jest Szwajcaria, która wyprzedza Niemcy i Francję (żaden z krajów unijnych nie przejął udziałów Wielkiej Brytanii po tym, jak opuściła ona Unię Europejską).