Wyposażenie szkół w sprzęt informatyczny, zakup tramwajów czy zielona transformacja mogą być finansowane z części pożyczkowej KPO, ale beneficjenci nie będą musieli zwracać pieniędzy – wynika z ustaleń DGP.
Ile z KPO dla Polski to granty?
Od pewnego czasu rząd próbuje wspólnie z Komisją Europejską ustalić, ile z pożyczkowej części KPO ma być rozdane w Polsce jako granty. Jak wynika z informacji DGP, Komisja przedstawiła w tej sprawie swoje zdanie. „W przypadku trzech działań finansowanych z części pożyczkowej RRP, beneficjenci końcowi nie będą zobowiązani do spłaty pożyczki, budżet państwa przejmie odpowiedzialność za spłatę. Te trzy działania dotyczą: infrastruktury sprzętu ICT w szkołach, tramwajów oraz zielonej transformacji miast” – odpisała nam Bruksela na nasze pytania. Wskazane wyżej działania to kosztowne projekty opisane w KPO i aneksie do decyzji wykonawczej rady. Pierwszy z nich zakłada zakup dla szkół 465 tys. laptopów z oprogramowaniem dla nauczycieli i kolejne 735 tys. sztuk dla uczniów. Ma to na celu zapewnienie przenośnych komputerów dla 90 proc. nauczycieli i przynajmniej jednego laptopa na sześciu uczniów. „We współpracy z samorządami ustanawia się sprawiedliwą i przejrzystą procedurę przydziału przenośnych komputerów z oprogramowaniem, zapewniającą równe traktowanie wszystkich szkół i instytucji edukacyjnych” – możemy przeczytać w załączniku do decyzji wykonawczej Rady UE.
KPO i wsparcie transportu
Kolejne działanie wskazane przez Brukselę to wsparcie zeroemisyjnego transportu w polskich miastach przez zakup 110 tramwajów. „Wsparcie zostanie udzielone w pierwszej kolejności na rzecz obszarów, w których wprowadzono lub planuje się wprowadzenie stref czystego transportu”, a zakup ma być dokonany do końca czerwca 2026 r. Wreszcie ostatnie działanie to wsparcie zielonej transformacji miast, czyli finansowanie wielu różnych typów inwestycji, zakładających np. zwiększenie wykorzystania OZE jako źródła energii, zwiększenie efektywności energetycznej, ale także zazielenienie miast. Wszystkie te działania są kosztowne. Zakup tramwajów to, sądząc po cenach rynkowych, kwota ponad 200 mln euro, z kolei doposażenie szkół w sprzęt komputerowy to ok. 0,5 mln euro. Nie wiadomo jeszcze, jak wysokie będzie dofinansowanie.
Polskie KPO - pożyczki
W polskim KPO mamy do dyspozycji 24 mld euro oraz ponad 34 mld euro w formie pożyczek. Na razie rząd zadeklarował, że z puli pożyczkowej wykorzysta jedną trzecią. Dyskusja dotyczyła tego, jakie projekty finansowane z puli pożyczkowej będą traktowane jako granty dla beneficjentów, co oznacza, że rząd będzie musiał je sfinansować. – Dla Unii zasada jest taka: pożyczacie, macie oddać. Natomiast czy będziemy beneficjenta prosić o zwrot, czy damy mu grant, to nasza decyzja, a nie Unii Europejskiej – mówił niedawno w wywiadzie dla DGP minister rozwoju Waldemar Buda.
Do rozmów dołączyli samorządowcy, którzy postulowali, by to ich projekty finansowane z części pożyczkowej były spłacane przez rząd. „Minister właściwy do spraw rozwoju regionalnego w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw finansów publicznych określi wykaz inwestycji w ramach planu rozwojowego, kwalifikujących się do objęcia wsparciem, tj. przez finansowanie z budżetu państwa w formie wsparcia o charakterze bezzwrotnym, oraz w ramach których wsparcie zwrotne w formie pożyczki, może podlegać umorzeniu” – napisał nam resort funduszy. Jak wynika z odpowiedzi, szczegółowy wykaz inwestycji, które łącznie nie mogą przekroczyć kwoty 2,067 mld euro, określony będzie w załączniku do rozporządzenia.
We wcześniejszej propozycji rozporządzenia znalazły się już projekty, które mimo finansowania z części pożyczkowej miałyby być dla beneficjentów grantami. Wówczas ich wartość wynosiła 1,8 mld euro, ale nie było wśród nich tych postulowanych przez komisję. ©℗