Projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym przewiduje, że podwyżki akcyzy na używki (alkohole i papierosy) zwiększy dochody budżetu państwa o 2,03 mld zł w samym 2022 r. i łącznie o 103,7 mld zł w okresie 10 lat, podano w ocenie skutków regulacji (OSR).
Przewidywane dochody z tytułu zmian podatkowych w 2023 r. to 4,49 mld zł, w 2024 r. - 6,67 mld zł. W 2027 r. przewidywane jest osiągnięcie 14,02 mld zł dochodów i taki poziom ma zostać utrzymany w każdym z kolejnych lat, podano w OSR.
Ustawa przewiduje indeksację stawek podatku akcyzowego na alkohol etylowy, piwo, wino, napoje fermentowane z wyłączeniem cydru i perry i wyroby pośrednie o: 10% w 2022 r. i co roku o 5% w latach 2023-2027.
Zakładane jest też podwyższenie od 2022 r. minimalnej stawki akcyzy na papierosy do 105% całkowitej kwoty akcyzy, naliczonej od ceny równej średniej ważonej detalicznej cenie sprzedaży papierosów.
Od 2022 r. planowane jest wprowadzenie minimalnej stawki akcyzy na tytoń do palenia w wysokości 100% całkowitej kwoty akcyzy, naliczonej od ceny równej średniej ważonej detalicznej cenie sprzedaży tytoniu do palenia.
Podwyższenie stawki akcyzy na wyroby nowatorskie nastąpi poprzez podniesienie stawki kwotowej o 100% od 1 stycznia 2022 r. i co roku o 10% a w latach 2023-2027.
Resort proponuje podwyższenie stawek akcyzy na papierosy i tytoń do palenia poprzez podniesienie stawki kwotowej co roku o 10% w latach 2023-2027.
"Podwyższenie minimalnej stawki akcyzy na papierosy spowoduje ograniczenie podaży najtańszych papierosów palonych m.in. przez nieletnich (w 2020 r. papierosy sprzedawane poniżej średniej ważonej detalicznej ceny papierosów (WAP) stanowiły ok. 49% rynku)" - czytamy w OSR.
"Z kolei wprowadzenie minimalnej stawki akcyzy dla tytoniu do palenia służy ograniczeniu zaniżania cen tytoniu do palenia co przekłada się na zmniejszenie opodatkowania wyrobów nowatorskich. WAP dla tytoniu do palenia ma wpływ na wysokość akcyzy od wyrobów nowatorskich. Wyroby nowatorskie są traktowane m.in. przez młodzież jako substytut tradycyjnych wyrobów tytoniowych. Dlatego wzrost stawki akcyzy o 100% w 2022 r. i w latach 2023-2027 co roku o kolejne 10% na wyroby nowatorskie z jednoczesnym wprowadzeniem minimalnej stawki akcyzy na tytoń do palenia powinien doprowadzić do ograniczenia palenia wśród nieletnich. Wprowadzenie minimalnej stawki akcyzy na tytoń do palenia spowoduje również większą przewidywalność wpływów budżetowych" - czytamy dalej.
Jak podkreślił resort, podwyższenie stawek akcyzy na napoje alkoholowe ma przede wszystkim na celu ograniczenie spożycia używek przez konsumentów. Dostępność alkoholu w Polsce jest zbyt duża, a biorąc pod uwagę czynnik inflacyjny bez podwyższenia stawek akcyzy przystępność cenowa napojów alkoholowych cały czas by rosła.
"Istotnym impulsem do wprowadzenia podwyżek jest zwiększająca się z roku na rok siła nabywcza konsumentów. Wraz ze wzrostem średniego wynagrodzenia, wg danych GUS, za miesięczną wypłatę można kupić coraz większą ilość używek, i tak: w przypadku wódki (w 2015 średnie wynagrodzenie wystarczało na ok. 83 litry wódki, a w 2020 już na ponad 107 litrów), w przypadku piwa (w 2002 średnie wynagrodzenie wystarczało na ok. 836 butelek, a w 2020 już na 1787 butelek), w przypadku papierosów (w 2016 średnie wynagrodzenie wystarczało na 320 paczek, a w 2020 już na 377 paczek)" - wskazano dalej w dokumencie.
Podwyższenie stawek akcyzy na tytoń do palenia i papierosy począwszy od 2023 ma przede wszystkich ograniczyć spożycie ww. wyrobów przez konsumentów w tym szczególnie przez osoby nieletnie, podkreślono także.
Podwyżki ww. wyrobów mają również zniwelować skutki inflacji jaka w najbliższych latach prowadziłaby stopniowo do relatywnego spadku cen używek w stosunku do cen innych wyrobów.
W przypadku zmian indeksacyjnych dla papierosów (wzrost o 10% r/r) uwzględniono kryterium potrzeby dojścia do wysokości nowej stawki minimalnej dla papierosów. Obecna stawka w przeliczeniu na euro wynosi łącznie 104,09 EUR/1000szt. Po 5 latach obowiązywania mapy drogowej poziom łącznego opodatkowania papierosów wyniesie ok. 150 euro/1000 szt. W Niemczech, już w 2026 r., poziom łącznego opodatkowania przekroczy 200 euro/1000 szt. Projekt legislacyjny zmienianej dyrektywy pojawi się na początku 2022 r., podano też w OSR.