Polacy, którzy nie boją się ryzyka i zainwestowali samodzielnie rok temu pieniądze w wybrane spółki giełdowe stracili aż 92 proc. swojego kapitału lub zarobili nawet 109 proc. netto. Z kolei powierzając pieniądze funduszom inwestycyjnym zyskali 10,55 proc. netto – w przypadku najlepszego, albo utracili blisko jedną czwartą wartości w najsłabszym z nich. Najpopularniejsze kryptowaluty przyniosły straty, a na lokatach praktycznie nic się nie zarobiło, po uwzględnieniu podatku i inflacji. Jak wyglądały inwestycje w inne popularne instrumenty finansowe?

Platforma Rentier.io przygotowała ranking 50 inwestycji, w które najchętniej inwestują Polacy, zaprezentowane w kolejności od wartości przynoszących największą stopę zwrotu (ROI) na przestrzeni ostatnich 12. miesięcy, po przykłady, w których inwestorzy stracili ponad 90% zainwestowanego kapitału.

W pierwszej dziesiątce najlepszych inwestycji rankingu Rentiera, znajdują się przede wszystkim spółki notowane na Warszawskiej Giełdzie Papierów Wartościowych oraz inwestycje w mieszkania. Najlepszy wynik odnotowała firma XTPL z blisko 110% zyskiem netto, tj. po uwzględnianiu podatku i inflacji, dzięki czemu uplasowała się na pierwszym miejscu w zestawieniu. Wśród najlepszej piątki znalazły się jeszcze cztery inne spółki giełdowe, tj. Playway z blisko 98% zysku, IAI ponad 76%, Polenergia ponad 50% oraz Bioton z wartością ponad 48% większą niż rok wcześniej.

Drugą piątkę najlepszych inwestycji ostatniego roku zdominowały inwestycje w mieszkania. Na szóstym miejscu znalazł się zakup mieszkania w Poznaniu z wzrostem wartości metra kwadratowego netto na poziomie 11,39%. Warto w tym miejscu zaznaczyć, że w przypadku mieszkań zysk netto został obliczony poprzez odjęcie od zysku brutto podatku, inflacji, a także średniego rocznego kosztu czynszu na poziomie 4 200 zł. Co powodowało w dużo większym stopniu zmniejszenie wyniku brutto, niż w przypadku pozostałych analizowanych w tym zestawianiu instrumentów finansowych; bowiem dla tych narzędzi nie były uwzględnianie inne koszty, np. prowadzenia rachunku bankowego lub prowizji kupna/sprzedaży, oprócz opisanych powyżej, tj. podatku i inflacji. Na siódmym, ósmym i dziesiątym miejscu rankingu znalazły się inwestycje w nieruchomości zlokalizowane w Gdańsku, Łodzi i Krakowie z zyskiem netto na poziomie 11,35%, 11,18% oraz 8,8% (odpowiednio).

– Inwestycje na giełdzie dają możliwość uzyskania sporych zysków. Jednak istnieje zdecydowanie największe ryzyko niepowodzenia, związane z utratą 80 - 90% zainwestowanych środków czy nawet 100% w przypadku bankructwa firmy, jak to miało miejsce na warszawskiej GPW w ostatnim roku – mówi Anton Bubiel, prezes zarządu Rentier.io. – Z kolei inwestycje w mieszkania są dużo bezpieczniejszym instrumentem finansowym, praktycznie pozbawionym ryzyka, a jednocześnie od kilkudziesięciu miesięcy odnotowują stabilny wzrost wartości, który nie odnosi się to tylko do wybranego miasta. Średni zysk netto za ostatnie 12. miesięcy dla siedmiu największych miast wyniósł 8,07%, co w porównaniu z typowymi, bezpiecznymi instrumentami finansowymi takimi jak lokaty czy obligacje, jest poziomem nieosiągalnym, a przez to bardzo atrakcyjnym dla inwestorów; stąd tak duża popularność inwestycji w mieszkania w ostatnim roku – informuje Anton Bubiel z Rentier.io.

Czy na nich na pewno można było zarobić?

Polacy najchętniej wybierają bezpieczne instrumenty finansowe, takie jak lokaty czy obligacje. Jednak jak pokazuje ranking Rentier.io, te niestety pozwalają cieszyć się zyskami na bardzo niskim poziomie lub wręcz jego brakiem. Choć zysk brutto faktycznie występuje, to po uwzględnieniu podatku i inflacji, okazywało się, że zwrot był albo na symbolicznym plusie albo nawet na lekkim minusie. Wśród bezpiecznych instrumentów finansowych najwyższe miejsce w rankingu, tj. 22., zajęła lokata 12-miesięczna NEST LOKATA LOJALNA w Nest Banku z zyskiem netto 0,43%. Wiele lokat dostępnych na rynku, których oprocentowanie brutto było na poziomie 2,4 – 2,3% w skali roku, praktycznie nie dawało zysku netto, gdyż był on na poziomie 0,1% lub 0,02% (odpowiednio). W przypadku obligacji dwu i trzyletnich zysk netto był ujemny, czyli inwestycja w ich zakup oznaczała po 12. miesiącach stratę w wysokości 0,06% i 0,14% (odpowiednio).

Duże i małe straty

Ostatnią piątkę zestawienia Rentier.io i zarazem największe straty wygenerowały spółki notowane na warszawskiej GPW. Pokazuje to jednoznacznie, że tego typu inwestycje obarczone są największym ryzykiem niepowodzenia. Do „najgorszej” piątki trafiły trzy spółki należące do miliardera Leszka Czarneckiego, tj. Idea Bank, Getin i Getin Nobel. Dołączyły do nich także firmy Auxilia i Cloud. Inwestorzy, którzy kupili akcje tych pięciu spółek 12. miesięcy temu sprzedając je dziś stracili na każdej z nich między 82% a 92% netto, tj. po uwzględnieniu inflacji. Wybierając spółki z indeksu NCINDEX czy SWIG80 także traciło się odpowiednio 30% i 25% netto zainwestowanej kwoty. W przypadku firm z indeksu WIG czy WIG 20 strata była mniejsza, bo wyniosła niecałe 13% i 12%. Zatem nabywanie akcji na WGPW w ostatnim roku stwarzało, w dużym stopniu, możliwość nietrafionych inwestycji.

Wśród instrumentów finansowych, które nie pozwoliły zarobić w ciągu ostatnich 12. miesięcy były także kryptowaluty. Najwięcej inwestorzy stracili na Ethereum blisko ¾ wartości, Monero ponad 60% oraz Bitcoin „tylko” ponad ½ zainwestowanych środków; miejsca w rankingu od 43 do 45 (odpowiednio).

Ranking 50 najlepszych i najgorszych inwestycji w ostatnich 12. miesiącach przygotowany przez Rentier.io
Miejsce w rankingu Nazwa instrumentu finansowego Ile można było zarobić lub stracić brutto Ile można było zarobić lub stracić netto (tj. po odjęciu od ROI brutto podatku i inflacji, w przypadku mieszkań także po odjęciu rocznego czynszu)
1 XTPL - spółka giełdowa 138,00% 109,94%
2 Playway - spółka giełdowa 123,00% 97,79%
3 IAI - spółka giełdowa 97,00% 76,73%
4 Polenergia - spółka giełdowa 65,00% 50,81%
5 Bioton - spółka giełdowa 62,00% 48,38%
6 Mieszkanie w Poznaniu – średnia zmiana wartości metra kwadratowego, rynek wtórny 16,58% 11,39%
7 Mieszkanie w Gdańsku - średnia zmiana wartości metra kwadratowego, rynek wtórny 16,28% 11,35%
8 Mieszkanie w Łodzi - średnia zmiana wartości metra kwadratowego, rynek wtórny 16,32% 11,18%
9 Fundusz inwestycyjny Esaliens Okazji Rynkowych (Esaliens Parasol Zagraniczny SFIO) 15,30% 10,55%
10 Mieszkanie w Krakowie - średnia zmiana wartości metra kwadratowego, rynek wtórny 13,39% 8,80%
11 Mieszkanie - średnia dla metra kwdratowego w 7. największych miastach, rynek wtórny 12,49% 8,28%
12 Fundusz inwestycyjny Trigon Medycyny i Innowacji FIZ 12,00% 7,88%
13 Mieszkanie w Warszawie - średnia dla metra kwdratowego, rynek wtórny 10,87% 6,96%
14 Mieszkanie w Katowice - średnia dla metra kwdratowego, rynek wtórny 8,67% 5,18%
15 Fundusz inwestycyjny UniAkcje Biopharma (UniFundusze SFIO) 7,60% 4,32%
16 Fundusz inwestycyjny Ipopema Short Equity (Ipopema SFIO) 6,70% 3,59%
17 Fundusz inwestycyjny Open Finance Obligacji Przedsiębiorstw Rentier FIZ D 6,60% 3,51%
18 Fundusz inwestycyjny QUERCUS short (Parasolowy SFIO) 6,40% 3,34%
19 Fundusz inwestycyjny Pekao Dochodu USD (Pekao Funduszy Globalnych SFIO) 5,70% 2,78%
20 Fundusz inwestycyjny Opera Alfa-plus.pl (Opera SFIO) 5,50% 2,61%
21 Fundusz inwestycyjny ALTUS Short (FIO Parasolowy) 5,00% 2,21%
22 Lokata 12-miesięczna NEST LOKATA LOJALNA w Nest Banku 2,80% 0,43%
23 Lokata 12 - miesięczna EnergoLokata w neoBANK 2,70% 0,35%
24 Fundusz inwestycyjny dłużne polskie korporacyjne UniWIBID Plus (UniFundusze SFIO) 2,50% 0,18%
25 Lokata 12-miesięczna EKOlokata Plus w BOŚ Banku 2,50% 0,18%
26 Fundusz inwestycyjny dłużne polskie korporacyjne AGIO Kapitał (AGIO SFIO) 2,40% 0,10%
27 Lokata 12-miesięczna Lokata Cloud w IDEA Banku 2,40% 0,10%
28 Lokata 12-miesięczna Depozyt Plus w Toyota Banku 2,30% 0,02%
29 Obligacje 3-letnie TOZ 2,20% -0,06%
30 Obligacje 2-letnie DOS 2,10% -0,14%
31 Fundusz inwestycyjne konserwatywny ALTUS Absolutnej Stopy Zwrotu Dłużny (FIO Parasolowy) -0,20% -2,04%
32 Fundusz inwestycyjny konserwatywny SGB Zagraniczny (UniFundusze SFIO) -4,60% -6,44%
33 Fundusz inwestycyjny akcji amerykańskich AXA Akcji Amerykańskich (AXA SFIO) -5,80% -7,64%
34 Giełda indeks WIG 20 -10,15% -11,99%
35 Fundusz inwestycyjny konserwatywny QUERCUS Stabilny (Parasolowy SFIO) -10,90% -12,74%
36 Giełda indeks WIG -11,06% -12,90%
37 Fundusz inwestycyjny akcji amerykańskich Esaliens Małych Spółek Amerykańskich (Esaliens Parasol Zagraniczny SFIO) -15,40% -17,24%
38 Fundusz inwestycyjny akcji europejskich rynków rozwiniętych Aviva Investors Europejskich Akcji (Aviva Investors FIO) -16,60% -18,44%
39 Fundusz inwestycyjny akcji polskich małych i średnich firm BGŻ Małych i Średnich Spółek (BGŻ SFIO) -21,40% -23,24%
40 Fundusz inwestycyjny akcji polskich małych i średnich firm Pekao Dynamicznych Spółek (Pekao FIO) -22,10% -23,94%
41 Giełda indeks SWIG80 -23,24% -25,08%
42 Giełda indeks NCINDEX -30,04% -31,88%
43 BITCOIN – KRYPTOWALUTA -56,14% -57,98%
44 Monero – KRYPTOWALUTA -59,11% -60,95%
45 Ethereum – KRYPTOWALUTA -72,90% -74,74%
46 Getin Noble - spółka giełdowa -81,00% -82,84%
47 Cloud - spółka giełdowa -88,00% -89,84%
48 Getin - spółka giełdowa -90,00% -91,84%
49 Auxilia - spółka giełdowa -91,00% -92,84%
50 Idea Bank - spółka giełdowa -91,00% -92,84%
źródło:Rentier.io

Funduszowa loteria

Powierzając pieniądze funduszom inwestycyjnym, można było zarówno stracić, jak i zyskać. O efekcie końcowym decydowało duże wyczucie co do wyboru firmy, której powierzało się swoje środki finansowe, jak i samego rodzaju funduszu oraz wybranego produktu. Wiele funduszy działających w Polsce odnotowało straty. Wśród trzech najgorszych był m.in. fundusz inwestycyjny akcji polskich małych i średnich firm Pekao Dynamicznych Spółek (Pekao FIO) – strata netto na poziomie blisko ¼ wartości zainwestowanych pieniędzy, fundusz inwestycyjny akcji polskich małych i średnich firm BGŻ Małych i Średnich Spółek (BGŻ SFIO) – strata netto ponad 23% oraz fundusz inwestycyjny akcji europejskich rynków rozwiniętych Aviva Investors Europejskich Akcji (Aviva Investors FIO) ze stratą netto ponad 18%. Z drugiej strony były także fundusze, które dały zarobić swoim klientom. Wśród najlepszej trójki znalazły się fundusz inwestycyjny Esaliens Okazji Rynkowych (Esaliens Parasol Zagraniczny SFIO) z zyskiem netto, tj. po odjęciu podatku i inflacji, 10,55% dzięki czemu znalazł się w rankingu Rentier.io na 9. miejscu, fundusz inwestycyjny Trigon Medycyny i Innowacji FIZ 7,88% oraz fundusz inwestycyjny UniAkcje Biopharma (UniFundusze SFIO) 4,32%. Wynik omawianych dwóch ostatnich funduszy pozwolił im zająć 12. i 15. pozycję w zestawieniu.

>>> Czytaj też: Porównaliśmy ceny żywności w popularnych sieciach. Gdzie zrobimy najtańsze zakupy?

Metodologia rankingu

Wyniki (ROI) netto najlepszych i najgorszych inwestycji zostały obliczone jako różnica pomiędzy ROI brutto a sumą podatku dochodowego w wysokości 19% oraz inflacji za ostatnie 12. miesięcy. ROI dla mieszkań liczone było tylko dla różnicy wartości nieruchomości, bez doliczania do wyniku dochodu z najmu. Od uzyskanego ROI brutto dla lokali zostały odjęte koszty rocznego średniego czynszu, w wysokości 4200 zł. Dla pozostałych instrumentów finansowych nie były liczone inne koszty, np. opłaty prowizyjne lub miesięczne opłaty za prowadzenie rachunków giełdowych, niż podatek dochodowy i inflacja. Do rankingu wyselekcjonowanych zostało pięć spółek, które w trakcie ostatnich 12. miesięcy miały najlepsze wyniki, w zakresie ROI, oraz pięć, które miało najgorsze wyniki. Zostały pominięte, dla przejrzystości niniejszego zestawienia, pozostałe spółki uzyskujące gorsze niż najlepsza 5. lub lepsze niż najsłabsza 5. firm notowanych na Warszawskiej Giełdzie Papierów Wartościowych; dane w tym zakresie pochodziły z artykuły Hity i Kity Giełdowe 2018 opublikowanym na portalu money.pl. W rankingu zaprezentowano tylko fundusze, które osiągnęły najlepsze lub najgorsze rezultaty; pozostałe zostały pominięte dla przejrzystości rankingu. Wyniki rankingu zostały obliczone przez Rentier.io, na podstawie porównania wyników dla poszczególnych instrumentów finansowych z dnia 22.XI.2017 i 22.XI.2018. W przypadku mieszkań, dane analizowane przez platformę Rentier.io dotyczyły okresu XI 2017 i XI 2018, dla siedmiu polskich miast: Gdańska, Katowic, Łodzi, Krakowa, Wrocławia, Poznania i Warszawy dla 19 607 ofert sprzedaży mieszkań upublicznionych w internecie.

Źródło: Rentier.io