Zgodnie z najnowszą linią orzeczniczą (patrz wyrok WSA w Gliwicach z 14 maja 2015 r., sygn. akt I SA/Gl 1102/14), jeśli majątek spółki osobowej (np. komandytowej) powstały w wyniku przekształcenia przewyższa wartość uprzednio opodatkowanych wkładów (kapitałów) spółki przekształcanej (np. jawnej), to ta nadwyżka, z racji wcześniejszego jej nieopodatkowania, podlega PCC. Dlaczego trudno zgodzić się z takim rozumowaniem?
Akademia podatkowa 1863
W świetle art. 1 ust. 3 pkt 3 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (t.j. Dz.U. z 2010 r. nr 101, poz. 649 ze zm.) opodatkowane są przekształcenia spółek, jeżeli ich wynikiem jest zwiększenie majątku spółki osobowej lub podwyższenie kapitału zakładowego. W celu pełnej wykładni przepisów regulujących skutki przekształcenia spółek handlowych należy odnieść się do art. 553 par. 1 kodeksu spółek handlowych. Zgodnie z zawartą w nim zasadą kontynuacji spółce przekształconej przysługują wszystkie prawa i obowiązki spółki przekształcanej. Należy to rozumieć w ten sposób, że spółka ta nie wstępuje w prawa i obowiązki, ale jest cały czas ich podmiotem. Przy kontynuacji nie ma więc poprzednika i następcy prawnego, nadal istnieje ta sama spółka, tyle że w zmienionej formie.
To, że majątek spółki przekształconej różni się od opodatkowanego niegdyś majątku spółki przekształcanej (powstaje „nadwyżka”), nie powoduje konieczności opodatkowania tej kwoty PCC.
W szczególności nie dochodzi wówczas do opodatkowania zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 8 lit. f ustawy wkładów do spółki osobowej lub dopłat. Jeśli bowiem do spółki nie przystępują nowi wspólnicy lub też nie jest zwiększany udział dotychczasowych wspólników, to majątek spółki nie wzrasta.
Skoro spółka przekształcana istnieje nadal, lecz tylko w zmienionej formie prawnej, to nie można mówić o zwiększeniu lub zmniejszeniu jej aktywów lub pasywów z racji samej tylko czynności przekształcenia. Nie ma więc podstaw do opodatkowania tej czynności, ponieważ nie doszło w żaden sposób do zwiększenia majątku spółki osobowej lub podwyższenia kapitału zakładowego (m.in. w sposób wskazany w art. 6 ust. 1 pkt 8 lit. f ustawy PCC).