Według danych Chińskiego Głównego Urzędu Celnego (CGUC), przemyt pierwiastków ziem rzadkich do Japonii, Korei Południowej i Hongkongu rośnie w niespotykanym do tej pory tempie i obecnie przewyższa już wywóz oficjalny.

Wysoki urzędnik CGUC, Chen Jianxing, w poniedziałkowym wywiadzie dla ogólnokrajowego dziennika Zhonguo Ribao powiedział, że przemyt napędzają stale rosnący popyt i wysokie opłaty celne, wprowadzone ostatnio przez rząd chiński.

Surowce te przemycane są z terenów głównych ich producentów: prowincji Jiangxi (zachodnia część Chin), Wewnętrznej Mongolii i z pewnych rejonów na wybrzeżu Południowych Chin, dodał Chen.

Z dokumentu nazwanego "Białą księgą przemysłu pierwiastków ziem rzadkich" wydanego przez Radę Państwa w czerwcu 2012 wynika, że w 2011 przemyt tych surowców był o 20 proc. wyższy ilości wywiezionej oficjalną drogą.

Według danych CGUC, w 2011 eksport pierwiastków ziem rzadkich wyniósł 18 tys. 600 ton, co stanowiło zaledwie 61 proc. oficjalnej kwoty ustanowionej przez chińskie Ministerstwo Handlu.

W tym samym czasie przemycono 21 tys. ton - podaje raport CGUC.

Z tej ilości urzędnikom celnym udało się przechwycić zaledwie 769 ton nielegalnie wywożonego towaru.

Na konferencji prasowej, poświęconej temu problemowi, Ma Rongzhang, sekretarz generalny Chińskiego Stowarzyszenia Przemysłu Pierwiastków Ziem Rzadkich stwierdził, że przemyt wzrósł bardzo wyraźnie w pierwszej połowie 2012. Wywieziono wtedy nielegalnie tysiące ton tych surowców.

"Czarny rynek napędza nielegalną produkcję pierwiastków ziem rzadkich i niszczy państwową politykę kontroli eksportu tych minerałów. Cena u przemytników jest o 30 proc. niższa od oficjalnej i dlatego chętnych do zakupu u przemytników jest tak wielu", dodał Ma.

Dyrektor wydziału anty-przemytniczego CGUC z Shenzhen, Wang Zhi, powiedział Zhonguo Ribao, że "rejs szybką łodzią motorową najkrótszą trasą między Shenzhen a Hongkongiem zajmuje zaledwie 5 minut. Jest to droga transportowa używana najczęściej zarówno przez oficjalne agendy rządowe, jak i przez przemytników pierwiastków ziem rzadkich".

"Mimo podejmowanych przez nasze biuro w koordynacji z policją coraz ostrzejszych środków zapobiegawczych, ten proceder stale się rozszerza", dodał Wang.

W ostatnich miesiącach Chiny wprowadziły restrykcyjną politykę kontroli produkcji i obrotu pierwiastkami ziem rzadkich. Ograniczono kwoty eksportu, wprowadzono dodatkowe podatki na rekultywację terenów kopalnianych i ustanowiono system utrzymywania narodowych strategicznych rezerw.

W Chinach znajduje się około 23 proc. światowych złóż pierwiastków ziem rzadkich, ale kraj ten jest producentem około 90 proc. surowców znajdujących się w globalnym obrocie. W tej ilości znajduje się 17 pierwiastków używanych przy produkcji wysoko zaawansowanych technicznie wyrobów, jak telefony komórkowe, akumulatory, wiatrowe turbiny i elementy statków kosmicznych.