Zamówienia publiczne: szanse dla MŚP

Cykl konferencji #idearozwojubiznesu, zorganizowany przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości we współpracy z Ministerstwem Rozwoju i Technologii, otworzył temat rynku zamówień publicznych w kraju i za granicą

„Zamówienia publiczne dostępne dla MŚP – co nowego w polityce zakupowej państwa?” – taki był temat pierwszej konferencji, która odbyła się 6 listopada. Eksperci rozmawiali o zmianach wprowadzonych w prawie zamówień publicznych. Omówili również działania ułatwiające przedsiębiorcom z sektora MŚP korzystanie z polityki zakupowej państwa. Uczestnicy spotkania mogli wysłuchać prezentacji oraz dyskusji zaproszonych gości ze świata administracji centralnej i nauki.

Korzyści dla MŚP

Nowe prawo zamówień publicznych i polityka zakupowa państwa mają zwiększyć efektywność zamówień publicznych w Polsce. Szacuje się, że rynek ten jest wart 200 mld zł rocznie, co stanowi prawie 10 proc. polskiego PKB.

– W systemie zamówień publicznych mamy ok. 33 tys. niezależnych instytucji zamawiających, które są rozsiane na terenie całego kraju. Ze względu na wydatki zbrojeniowe rynek zamówień publicznych rośnie, z kolei na rynku cywilnym mamy duży popyt na inicjatywy edukacyjne – mówił Wojciech Rachubka z departamentu doskonalenia regulacji gospodarczych Ministerstwa Rozwoju i Technologii. Ekspert wskazał także trzy podstawowe priorytety w polityce zakupowej, które resort planuje wdrożyć w najbliższej perspektywie.

– Mamy świadomość, że przepisy, które weszły w życie w 2021 r. odpowiadają na wiele wyzwań, jednak niekoniecznie są dostosowane do potrzeb poszczególnych zamówień, wymagających od potencjalnych wykonawców nowych i innowacyjnych rozwiązań. Dlatego, po pierwsze, kluczowa jest profesjonalizacja rynku zamówień publicznych, aby jego tryby w różnych miejscach punktowo „naoliwiać”. Chcielibyśmy, by działania profesjonalizacyjne trafiały do zamawiających, organów kontrolnych oraz kluczowych aktorów rynku, czyli przedsiębiorców. Po drugie, ogromna część firm w Polsce to małe i średnie przedsiębiorstwa, z których tylko 14 proc. jest zainteresowanych udziałem w rynku zamówień publicznych. Chcemy pobudzić potencjał sektora MŚP i po trzecie, pokazać kierunek, potencjał, wskazując polskim przedsiębiorcom korzyści realizacji zamówień zrównoważonych i innowacyjnych – podkreślił Wojciech Rachubka.

Będą certyfikaty dla firm

Resort chce te cele zrealizować poprzez wprowadzenie do polskiego systemu zamówień publicznych nowego instrumentu prawnego ‒ mechanizmu certyfikacji wykonawców zamówień publicznych. Wzmocni on działania związane z otwieraniem rynku zamówień publicznych na wykonawców z sektora małych i średnich przedsiębiorstw.

Jak wskazała podczas konferencji Oliwia Jokiel z zespołu ds. zamówień publicznych MRiT, certyfikacja wykonawców zamówień publicznych to mniej formalności i prostsza relacja z zamawiającym.

– Certyfikacja dotyczy możliwości potwierdzenia tego, że wykonawca nie będzie podlegał wykluczeniu z postępowania oraz okoliczności związanych ze zdolnością do należytego wykonania zamówienia. Certyfikatem będzie można się posługiwać w wielu postępowaniach, co znacząco ograniczy liczbę dokumentów. Posiadając potwierdzoną sytuację podmiotową wykonawca z certyfikatem będzie miał łatwiejszą drogę przystąpienia do postępowania niż wykonawca bez certyfikacji, który za każdym razem będzie musiał składać oświadczenia i podmiotowe środki dowodowe po to, by wykazać swoją sytuację u zamawiającego – zaznaczyła Jokiel. Jak podkreśliła specjalistka, na poprawie efektywności i konkurencyjności zamówień publicznych skorzystają zamawiający i wykonawcy. Te pozytywne zmiany pozwolą zaoszczędzić publiczne pieniądze, a jednocześnie zapewnić wyższą jakość zamówień.

Ekspansja poza Polską

We wtorek, 7 listopada, podczas drugiej wideokonferencji PARP „Międzynarodowe zamówienia publiczne – szansa na ekspansję dla MŚP”, kontynuowano temat zamówień publicznych w szerszym kontekście. Eksperci podkreślali, że międzynarodowe przetargi publiczne pomagają polskim przedsiębiorcom w rozwoju firm i znacznie ułatwiają ekspansję.

Tylko w 2022 r. w systemie Narodów Zjednoczonych wartość kontraktów udzielonych w ramach zamówień publicznych zbliżyła się do prawie 30 mld dol. Kwota zamówień, których udzielił Bank Światowy i grupa banków rozwojowych, sięgnęła ok. 21 mld dol., a ponad 5 mld dol. to zamówienia publiczne NATO realizowane z funduszy wspólnych. Eksperci przyjrzeli się temu, na co zwracają uwagę najwięksi zamawiający na świecie. – Celem NATO jest nabycie usług i towarów w jak najlepszej jakości, które będą dostarczone w możliwie najkrótszym czasie, cena jest natomiast kwestią drugorzędną. To jest duża wartość dodana, na którą należy zwrócić uwagę przy rozpatrywaniu udziału w zamówieniach publicznych tej organizacji. Co więcej, zamawiane usługi i towary mogą pochodzić z krajów członkowskich NATO, co zmniejsza konkurencję – zauważył Artur Dąbkowski, naczelnik wydziału międzynarodowych organizacji i zamówień publicznych w Ministerstwie Rozwoju i Technologii.

– Wejście na międzynarodowy rynek zamówień publicznych organizacji międzynarodowych wymaga strategicznego planowania, starannego przygotowania i zrozumienia specyfiki danego rynku – mówił mecenas Paweł Sendrowski, wspólnik zarządzający w kancelarii Wielkopolska Grupa Prawnicza.

Retransmisję obu konferencji dotyczących zamówień publicznych można obejrzeć na stronie internetowej PARP oraz na Facebooku.