Dzięki dobrym warunkom na globalnych rynkach najwyższe zyski w III kw. 2022 r. wypracowały spółki wydobywcze i paliwowe. Instytucjom finansowym zyski zabrała ustawa o wakacjach kredytowych.

PKN Orlen, JSW i KGHM to trzy spółki, które w III kw. zarobiły najwięcej spośród firm notowanych na warszawskiej giełdzie. Orlen po raz pierwszy pokazał wyniki łącznie z Lotosem, nad którym przejął kontrolę w lipcu. 12,7 mld zł zysku netto (niemal 6 mld zł to jednorazowy zysk związany bezpośrednio z przejęciem aktywów gdańskiego konkurenta) to wynik lepszy niż łączny rezultat pozostałych spółek uwzględnionych w zestawieniu, biorąc pod uwagę tylko firmy z zyskiem. W sprawozdaniu za IV kw. PKN uwzględni zapewne przejęty na przełomie października i listopada PGNiG, który na krajowym rynku gazu jest niemal monopolistą. Jego wyniki będą więc jeszcze lepsze.

Pomagają drogie surowce

Najlepszy okres w historii przeżywa Jastrzębska Spółka Węglowa, specjalizująca się w produkcji węgla koksującego. Po raz drugi z rzędu kwartalny zysk firmy przekroczył 2 mld zł. KGHM, jeden z czołowych producentów miedzi i srebra na świecie, uzupełnia grono firm z kwartalnym wynikiem netto przekraczającym 1 mld zł. Tę granicę KGHM pokonał po raz siódmy z rzędu.
Każdemu z tych przedsiębiorstw sprzyjały ruchy cen na rynkach, związane z rosyjską agresją na Ukrainę, pod koniec lutego tego roku. Najpierw, pod wpływem obaw o podaż surowców lub produktów (np. paliw) ich ceny wzrosły do poziomów najwyższych przynajmniej od dekady. Konflikt z dnia na dzień ograniczył dostęp do rynków produktom z Rosji i Ukrainy. Po pewnym czasie ceny na ogół zaczęły się obniżać, kiedy z jednej strony okazywało się, że sankcje nakładane na Rosję nie zablokowały eksportu z tego kraju, a z drugiej - pojawiały się sygnały spowolnienia tempa wzrostu globalnej gospodarki.
Choć notowania surowców na rynkach znacznie spadły od szczytów ustanowionych wiosną, to w dalszym ciągu są droższe niż przed rokiem. Tak jest np. z węglem koksującym, który jest podstawą zysków JSW. Ale już np. miedź, gdzie dodatkowym czynnikiem ryzyka jest słabość chińskiej gospodarki, jest notowana niżej niż przed rokiem. Wysoki zysk, niemal taki sam jak przed rokiem, KGHM zanotował dzięki korzystnym zmianom kursów walutowych. Utrzymująca się do końca poprzedniego kwartału słabość złotego względem dolara i euro pomogła także innym eksporterom.

Na minusie banki i Allegro

Wśród spółek z najgorszymi wynikami w III kw. 2022 r. znalazły się przede wszystkim banki. Spośród dziewięciu reprezentantów tej branży wchodzących w skład indeksów WIG20, mWIG40 i sWIG80 sześć w III kw. zanotowało straty. Najgorszy wynik spośród wszystkich spółek z GPW zanotował mBank, który był pod kreską 2,3 mld zł. Z kolei 1 mld na minusie znalazł się Bank Millennium. W obydwu instytucjach na odpisy związane z wakacjami kredytowymi nałożyły się straty wynikające z przegrywanych procesów wytaczanych przez kredytobiorców walutowych. Millennium po ósmej z rzędu kwartalnej stracie przestał spełniać wymogi kapitałowe i musiał uruchomić program naprawy. Wzrost wartości indeksu WIG-banki o jedną trzecią w ciągu kilku tygodni sugeruje, że inwestorzy wierzą w przezwyciężenie problemów przez instytucje finansowe.
Niespodziewanie w grupie firm z największymi stratami w III kw. 2022 r. znalazło się Allegro. Największa platforma handlu online w Polsce przyznała w raporcie kwartalnym, że przepłaciła za swojego regionalnego konkurenta, czeską grupę Mall. W sfinalizowanej wiosną transakcji Allegro zapłaciło 881 mln euro. W III kw. dokonało odpisów w wysokości 2,3 mld zł, co odpowiada 56 proc. wartości aktywów Mall w bilansie Allegro. Strata spółki w tym okresie wyniosła 2,2 mld zł, wobec 324 mln zł zysku przed rokiem.

Postępujące spowolnienie

Kłopoty, które dotknęły w poprzednim kwartale przede wszystkim firmy prywatne, sprawiły, że ta grupa giełdowych przedsiębiorstw łącznie znalazła ok. 0,8 mld zł na minusie. Przedsiębiorstwa kontrolowane przez państwo zarobiły w III kw. ok. 16,4 mld zł.
Giełdowym spółkom coraz wyraźniej daje się we znaki postępujące spowolnienie gospodarcze. Pod wpływem inflacji spada siła nabywcza konsumentów, co w III kw. przełożyło się na straty dwóch dużych producentów dóbr trwałych - meblarskiego Forte i wronieckiej Amiki, specjalizującej się w produkcji sprzętu AGD. Amica straciła 7,8 mln zł i znalazła się pod kreską po raz drugi z rzędu. Wcześniej firma zarabiała pieniądze dla akcjonariuszy przez 44 kolejne kwartały.
Nie wszystkim też odpowiadał słabnący złoty. Na przykład Enter Air był w III kw. 21 mln zł na minusie mimo ok. 70 mln zł zysku operacyjnego. Specjalizującej się w przewozach czarterowych firmie bardzo mocno doskwiera wzrost rat leasingowych za samoloty, w większości płaconych w dolarach. W raporcie kwartalnym podano, że wzrost notowań dolara do złotego o 22 proc. od końca 2021 r. do końca września 2022 r. został spowodowany przez wzrost wyceny zobowiązań. Kosztowało to firmę 195 mln zł.
Dziennik Gazeta Prawna - wydanie cyfrowe