Uchwała o likwidacji publicznego zakładu opieki zdrowotnej musi wskazać podmiot, który przejmie prawa i obowiązki placówki zaprzestającej działalności.
Przed przyjęciem prezydenckiego weta do ustaw zdrowotnych posłowie koalicji zapowiadali ewentualne zastosowanie wariantu awaryjnego. Z zapowiedzi wynika, że będzie on polegał na wprowadzeniu mechanizmów motywujących samorządy do dobrowolnych przekształceń SP ZOZ w spółki prawa handlowego.
Z art. 8. ust. 7 ustawy z 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej (t.j. Dz.U. z 2007 r. nr 14, poz. 89 z późn. zm.) wynika, że ZOZ może być utworzony przez inną krajową albo zagraniczną osobę prawną lub osobę fizyczną. Będzie się do nich zaliczać spółki kapitałowe, bez względu na akcjonariat. Inaczej mówiąc, samorządy terytorialne zamiast być organem założycielskim dla SP ZOZ, mogą być właścicielem spółki kapitałowej prowadzącej niepubliczny ZOZ. Zgodnie bowiem z ustawą z 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej (Dz.U. z 1997 r. nr 9, poz. 43), jednostki samorządu terytorialnego mogą tworzyć spółki z o.o. lub akcyjne, celem wykonywania przez nie zadań własnych.
Artykuł 36 ustawy o ZOZ stanowi, że tworzenie, przekształcenie i likwidacja publicznego ZOZ następuje na podstawie rozporządzenia właściwego organu administracji rządowej. Inną możiwością jest uchwała właściwego organu jednostki samorządu terytorialnego, chyba że przepisy ustawy lub przepisy odrębne stanowią inaczej, uwzględniając w szczególności sprawy wskazane w art. 38 i 43 ustawy o ZOZ. Artykuł 43 wymaga, aby uchwała o likwidacji SP ZOZ określała:
• sposób i formę zapewnienia osobom korzystającym z oznaczonych rodzajowo świadczeń zdrowotnych likwidowanego zakładu dalsze, nieprzerwane udzielanie takich świadczeń, bez istotnego ograniczenia ich dostępności, warunków udzielania i jakości;
• termin zakończenia działalności, nie wcześniej niż trzy miesiące od daty wydania rozporządzenia lub podjęcia uchwały o likwidacji.
Wymogi dotyczące treści uchwały uzupełnia art. 60 ust. 4b. Do wymienionych dwóch punktów dodaje on obowiązek zawarcia w uchwale:
• określenia zakładu podlegającego likwidacji;
• oznaczenia dnia otwarcia likwidacji;
• określenia sposobu i trybu zadysponowania składnikami materialnymi i niematerialnymi;
• wskazania podmiotu, który przejmie prawa i obowiązki likwidowanego zakładu oraz określenie zakresu tych praw i obowiązków;
• oznaczenie dnia zakończenia czynności likwidacyjnych.
Dodatkowo, przed podjęciem uchwały o likwidacji, jej projekt wymaga opinii wojewody oraz właściwych organów gminy i powiatu, na terenie których zakład udziela ludności świadczeń zdrowotnych. Jeśli zasięg jego działania obejmuje województwo lub jego znaczną część, także sejmik województwa musi wypowiedzieć sie na ten temat. Orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego ugruntowało także opinię, że projekt stosownej uchwały wymaga dodatkowo konsultacji z reprezentatywnymi związkami zawodowymi (orzeczenia z 28 lipca 2005 r. nr OSK 1827/04 i OSK 1832/04).
Uchwała o likwidacji musi m.in. wskazywać sposób dalszego zabezpieczania świadczeń zdrowotnych. Może wskazywać już na niepubliczny ZOZ, który został powołany przez utworzoną przez samorząd spółkę kapitałową.
Zgodnie z art. 60 ustawy o ZOZ, uchwała o likwidacji publicznego zakładu opieki zdrowotnej musi m.in. zawierać wskazanie podmiotu, który przejmie prawa i obowiązki likwidowanego zakładu. Wśród obowiązków na pierwszy plan wysuwa się kwestia zobowiązań finansowych SP ZOZ. W przypadku jego całkowitej likwidacji musi je przejąć organ założycielski. Wsparcie finansowe samorządów w spłacie przejętych zobowiązań może być więc elementem motywującym, który będzie starał się zastosować rząd w celu obejścia weta prezydenta i doprowadzenia do przekształceń SP ZOZ na dużą skalę.