„Prezes UOKiK, z uwagi na jawnie prezentowany przez Rzecznika Finansowego negatywny stosunek do projektowanej ustawy, mogący mieć wpływ na wykonanie projektowanych przepisów w zakresie likwidacji obecnie działającego organu, proponuje rozważenie powołania likwidatora, który wykonywałby zadania związane z likwidacją Rzecznika Finansowego i jego Biura oraz likwidacją FEF (Fundusz Edukacji Finansowej ‒ przyp. red.)”.
Takie stwierdzenie znalazło się w opinii prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów do projektu ustawy o rozpatrywaniu reklamacji i sporów klientów podmiotów rynku finansowego oraz o Funduszu Edukacji Finansowej.
Przypomnijmy, projektodawca – Ministerstwo Finansów – uważa, że obecny rozproszony model ochrony konsumenckiej jest niewystarczający. I z punktu widzenia ochrony konsumentów znacznie lepiej będzie, gdy funkcjonował będzie jeden silny organ, zajmujący się ochroną zarówno zbiorowych interesów, jak i pomagał w indywidualnych sprawach. Kompetencje rzecznika finansowego miałby przejąć właśnie prezes UOKiK.
Tomasz Chróstny, szef urzędu, uważa, że niezależny likwidator powinien skoordynować takie działania jak zamknięcie ksiąg rachunkowych, przeprowadzenie i rozliczenie inwentaryzacji, sporządzenie sprawozdań finansowych i budżetowych, a także przygotowanie dokumentacji podlegającej przekazaniu do UOKiK.
„Powołanie likwidatora przyczyniłoby się do zminimalizowania ryzyka niewywiązania się bądź nieterminowego wywiązania się Rzecznika Finansowego z obowiązków nałożonych przepisami projektowanej ustawy oraz innych ustaw i rozporządzeń m.in. w zakresie spraw kadrowych i finansowych” ‒ przekonuje prezes UOKiK.
Tomasz Chróstny zwraca również uwagę na to, że skoro przejmie on pracowników Biura Rzecznika Finansowego, to będzie musiał mieć pieniądze na ich wynagrodzenia, a także na odprawy dla pracowników, którym wygasną umowy o pracę. W swojej opinii zadeklarował, że pomoże ustalić, ile dodatkowych środków będzie potrzebował, ale warunkiem jest, by poznał strukturę zatrudnienia w Biurze Rzecznika Finansowego, której ‒ jak na razie ‒ nie zna.
Z opinii złożonych do projektu wynika, że rozwiązanie przygotowane przez MF wzbudza wiele wątpliwości, na co zwracają uwagę pracownicy biura rzecznika.
„Sprzeciw wobec zapisów procedowanej ustawy wyrażają prawnicy, przedsiębiorcy, rzeczoznawcy, dziennikarze. Negatywne opinie złożyły też trzy ministerstwa rządu Premiera Morawieckiego oraz Prezes Narodowego Banku Polskiego. Ich zdaniem resort finansów chce doprowadzić do obniżenia poziomu ochrony indywidualnego klienta instytucji finansowych i osłabienia budowanego od lat systemu ochrony praw konsumentów” ‒ czytamy w stanowisku przesłanym nam przez Biuro RF. Wskazano w nim również, że wejście w życie projektowanych rozwiązań stworzy przestrzeń dla kolejnych afer finansowych.
Stanowczo przeciwko projektowi protestuje Ministerstwo Sprawiedliwości.
‒ Chodzi jedynie o to, by polski konsument był odpowiednio chroniony przed niewłaściwymi praktykami wielkich korporacji. Likwidacja urzędu rzecznika finansowego niestety ten poziom ochrony by zmniejszyła ‒ mówi Marcin Warchoł, wiceminister sprawiedliwości. Po czym dodaje, że w Europie dominuje model rozdzielenia organów realizujących zadania publicznoprawne (zbiorowe interesy konsumentów) od podmiotów zajmujących się dochodzeniem indywidualnych roszczeń klientów i polubownym rozwiązywaniem sporów.
‒ Nie widzę zatem żadnego rozsądnego powodu, ażeby Polska miała iść w przeciwnym kierunku. Tym bardziej że ten powszechny w Europie model się sprawdza i zaczął się też sprawdzać w Polsce. Rzecznik finansowy ma wiele osiągnięć ‒ twierdzi Warchoł.
Na ostatnim posiedzeniu rządu, w piątek, postanowiono kierunkowo przyjąć projekt ustawy. Co to oznacza? Ano tyle, że większość ministrów zgadza się z generalnym kierunkiem zmian, ale potrzebne są jeszcze pewne korekty. Jak one będą wyglądały, dowiemy się najprawdopodobniej w tym tygodniu.
Powołanie likwidatora przyczyniłoby się do zminimalizowania ryzyka niewywiązania się bądź nieterminowego wywiązania się RF z obowiązków
Etap legislacyjny
Po konsultacjach
