Komisja Nadzoru Finansowego i Bankowy Fundusz Gwarancyjny bronią potrójnej rolitej drugiej instytucji w przymusowej restrukturyzacji banku Leszka Czarneckiego

„Polskie i unijne prawo uznaje łączenie funkcji organu przymusowej restrukturyzacji, kuratora banku i gwaranta depozytów za legalne, a Trybunał Sprawiedliwości UE potwierdził, że takie rozwiązanie nie jest sprzeczne z unijnym prawem” – tak Bankowy Fundusz Gwarancyjny odpowiedział na pytanie DGP o to, w jaki sposób zadbano o uniknięcie konfliktu interesów przy przymusowej restrukturyzacji Getin Noble Banku.

Instytucja kontrolowana przez Leszka Czarneckiego, znajdującego się kilkanaście lat temu w czołówkach zestawień najbogatszych Polaków, na przełomie września i października 2022 r. została przymusowo podzielona. Depozyty i zdrową część działalności przeniesiono do instytucji pomostowej – VeloBanku. Reszta, przede wszystkim portfel walutowych kredytów hipotecznych, pozostała w GNB. W stosunku do niego latem 2023 r. ogłoszono upadłość.

„Przed chwilą Wojewódzki Sąd Administracyjny uznał, że przejęcie Getin Noble Banku zostało dokonane przez KNF i BFG sprzecznie z prawem. Sąd wydał takie orzeczenie w ślad za wyrokiem TSUE. Właścicielom i obligatariuszom GNB przysługiwać będą ogromne odszkodowania” – poinformował w minioną środę w serwisie X Roman Giertych, poseł PO i prawnik reprezentujący w sądzie Czarneckiego.

Powodem takiego rozstrzygnięcia miało być łączenie przez BFG trzech funkcji: gwaranta depozytów, instytucji decydującej o przymusowej restrukturyzacji i ją realizującej oraz kuratora banku. Do tej ostatniej roli fundusz został wyznaczony w końcu 2021 r. przez nadzór.

„Wydzielenie strukturalne poszczególnych funkcji wykonywanych przez BFG zostało dokonane na wielu poziomach regulacji wewnętrznych, co zapewnia organizacyjne i funkcjonalne rozdzielenie pełnionych ról. W efekcie gwarantuje to niezależność działania Funduszu zarówno jako organu przymusowej restrukturyzacji, wykonującego zadania kuratora, jak i gwaranta depozytów bankowych” – przekazał nam BFG.

Jak wygląda podział ról? „Podejście to znajduje odzwierciedlenie w strukturze organizacyjnej oraz licznych regulacjach wewnętrznych, takich jak regulaminy poszczególnych departamentów. Fundusz realizuje funkcję kuratora poprzez pełnomocników, których prace wspiera Departament Analiz i Wczesnego Ostrzegania, podlegający innemu członkowi zarządu niż Departament Przymusowej Restrukturyzacji. Z kolei Departament Gwarantowania Depozytów, kluczowy dla realizacji funkcji gwaranta depozytów, jest nadzorowany przez jeszcze innego członka zarządu” – wyjaśnia biuro prasowe funduszu.

– Wyrok wydany przez TSUE w odpowiedzi na pytanie prejudycjalne WSA w Warszawie wprost potwierdził możliwość łączenia przez BFG funkcji kuratora oraz organu przymusowej restrukturyzacji – stwierdza Jacek Jastrzębski, przewodniczący KNF, w komentarzu przesłanym DGP. – TSUE wskazał, że muszą zostać zachowane zasady związane z zapobieganiem konfliktowi interesów, które w ocenie organu przymusowej restrukturyzacji mitygują ryzyko związane z takim konfliktem. W tym zakresie TSUE jednoznacznie wskazał kierunek racjonalnej interpretacji prawa i dał WSA w Warszawie stosowne wytyczne. Dlatego też rozstrzygnięcie WSA w Warszawie przyjąłem z zaskoczeniem – dodaje.

Wyrok WSA nie jest prawo mocny. Maciej Szczęsny, prezes Funduszu, napisał w serwisie LinkedIn, że „BFG oczekuje na pisemne uzasadnienie wyroku i podejmie działania w celu złożenia skargi kasacyjnej do Naczelnego Sądu Administracyjnego”.

„W odniesieniu do argumentów podnoszonych przez czujących się za poszkodowanych, przypominam, że na pokrycie strat oraz ustabilizowanie sytuacji zagrożonego upadłością GNB przeznaczono łącznie 10,34 mld zł, w tym 6,87 mld zł ze środków BFG oraz 3,47 mld zł z Systemu Ochrony Banków Komercyjnych stworzonego przez osiem największych banków. Na dzień dzisiejszy BFG udało się odzyskać nieznaczną część tych środków” – dodał Szczęsny.

Na przełomie lat 2020 i 2021 BFG przeprowadził przymusową restrukturyzację innej instytucji kontrolowanej przez Leszka Czarneckiego: Idea Banku. W sierpniu 2021 r. WSA rozstrzygnął skargi na korzyść BFG. Wówczas także pojawiła się kwestia potrójnej roli funduszu. „W świetle (…) dyrektywy (dotyczącej restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji – red.) nie ma przeszkód do tego, by Bankowy Fundusz Gwarancyjny, pełniący uprzednio funkcję kuratora Banku pozostawał właściwy w postępowaniu w przedmiocie przymusowej restrukturyzacji. Szczególne ograniczenia dotyczą bowiem pełnienia tej roli przez organ nadzoru, nie zaś przez inne podmioty” – stwierdził wówczas w uzasadnieniu WSA w Warszawie. ©℗

Wyniki finansowe Getin Noble Banku
ikona lupy />
Wyniki finansowe Getin Noble Banku / Dziennik Gazeta Prawna - wydanie cyfrowe