Informacje o wynikach osiąganych przez klientów biur maklerskich na pozagiełdowym rynku instrumentów pochodnych trudno znaleźć w sieci.
Do informowania raz na kwartał o wynikach inwestycyjnych klientów nakłoniła krajowe biura maklerskie Komisja Nadzoru Finansowego. Po raz pierwszy wymagane przez nadzorcę dane pojawiły się na początku października 2016 r. (dotyczyły III kw.), obecnie brokerzy opublikowali liczby za ostatnie trzy miesiące minionego roku. Wynika z nich, że na rynku pozagiełdowych instrumentów pochodnych (to pojęcie obejmuje inwestycje z wykorzystaniem dźwigni finansowej dotyczące zmian notowań walut, akcji, towarów, indeksów i stóp procentowych; popularnie rynek nazywany jest foreksem) w IV kwartale, w zależności od rodzaju kontraktów, zarobiło od 32 do 53 proc. inwestorów.
Najskuteczniejsi byli gracze handlujący kontraktami na stopy procentowe, najsłabiej poszło inwestorom na rynku instrumentów pochodnych powiązanych z notowaniami akcji. Statystyka dotyczy klientów brokerów będących członkami Izby Domów Maklerskich, ale analogiczne dane publikują też niektóre zagraniczne platformy transakcyjne działające na krajowym rynku.
W porównaniu z poprzednim kwartałem wyniki były gorsze w czterech z pięciu grup kontraktów. Odsetek inwestorów, którzy zarobili na instrumentach pochodnych opartych na walutach, spadł z 55 do 35 proc.; w przypadku kontraktów, dla których podstawą są notowania akcji, obniżył się z 44 do 32 proc.
– Kluczowym czynnikiem jest zmienność rynku w danym okresie. Im więcej niespodziewanych zwrotów notowań, tym trudniej osiągać zyski – mówi Marek Wołos, ekspert IDM ds. rynku OTC instrumentów pochodnych.
Do dużych wahań na rynku walutowym przyczyniło się niespodziewane zwycięstwo Donalda Trumpa w wyborach prezydenckich. Oczekiwano, że dolar może się osłabić, a doszło do jego gwałtownego umocnienia. Jeszcze 9 listopada za dolara trzeba było zapłacić 3,84 zł, ale już dzień później, kiedy pojawiły się analizy mówiące, że po wygranej Trumpa stopy procentowe w USA będą rosły szybciej, niż się wydawało, kurs sięgnął 3,96 zł. Podwyższona zmienność dotyczyła także rynków akcji i notowań surowców.
Choć gorsze niż w poprzednim kwartale wyniki inwestorów są wciąż zaskakująco dobre, biorąc pod uwagę wcześniejsze dane publikowane przez KNF. Wynikało z nich, że w latach 2012 –2014 w perspektywie roku na minusie było ponad 80 proc. klientów krajowych biur maklerskich.
– Rynek dojrzał, klienci są lepiej wyedukowani. Coraz mniej jest przypadków, że inwestor przychodzi z niewielką kwotą, stawia wszystko w jednej transakcji i od razu wypada z rynku – mówi Krzysztof Polak, dyrektor biura maklerskiego Alior Banku. Zwraca też uwagę na różnice w metodologii badań, która powoduje, że są one nieporównywalne.
Zgodnie z wytycznymi KNF brokerzy informacje o skuteczności swoich klientów na rynku forex zobowiązani są publikować na swoich stronach. Nadzorca chciał zwrócić uwagę potencjalnych inwestorów na ryzyko związane z zawieraniem transakcji z wykorzystaniem sięgającej 1 do 100 dźwigni. Tego celu nie udało się osiągnąć. Wprawdzie brokerzy wywiązują się ze swoich obowiązków, ale dane są z reguły głęboko ukryte na stronach WWW.
– Przepisy nie dają konkretnej wskazówki, że dane muszą być publikowane na „wejściowej” stronie podmiotu. Ale są inne reguły, z których wywnioskować można o łatwej dostępności tych wyników – mówi Jacek Barszczewski, rzecznik KNF. Podkreśla, że komisja weryfikuje sposób wdrożenia przepisów przez biura i zwraca uwagę na sposób publikacji wymaganych danych.
– Wytyczne nie pozostawiają jednak wątpliwości, że przed podpisaniem umowy inwestor powinien otrzymać najświeższe statystyki dotyczące skuteczności klientów biura, w którym chce otworzyć rachunek – dodaje rzecznik KNF.
50–60 tys. to szacowana liczba inwestorów aktywnych na pozagiełdowym rynku instrumentów pochodnych
53 proc. klientów brokerów skupionych w Izbie Domów Maklerskich osiągnęło w IV kw. 2016 r. zysk na kontraktach na stopę procentową
28 proc. to skuteczność klientów TMS Brokers, jednego z czołowych graczy na rynku, na wszystkich rodzajach kontraktów w IV kwartale 2016 r.
